Ergenlikte Mesleğe Yöneltme

Ergenlik dönemi gencin bir sonraki okulu ve mesleği seçmek gibi daha sonraki hayatını etkileyen iki önemli seçim kararının alındığı bir yaş dilimidir....

Kategori: Mesleki Rehberlik | Tarih: 2011-03-21 | Okunma: 6294 | Ekleyen: Serdal GÜR

Ergenlik dönemi gencin bir sonraki okulu ve mesleği seçmek gibi daha sonraki hayatını etkileyen iki önemli seçim kararının alındığı bir yaş dilimidir.

Ergen lisedeyken hangi branşa ayrılacağına, hangi seçmeli derleri alacağına karar vermek ve bunlara dayalı olarak hangi yükseköğretim programına gireceğini belirlemek durumundadır.
Örgün eğitime devam edip etmeyeceğine, devam etmeyecekse ne yapacağına karar vermek de zorunlu eğitimden sonraki yıllarda olmaktadır. Ergenlik dönemindeki bireyin vereceği kararlar daha sonraki mesleki kararlar daha sonraki mesleki hayatını ilgilendirmektedir.
Meslek seçimi kişinin hayatı boyunca yapacağı en önemli seçimlerden biridir. Birey, mesleğini seçmekle yaşayacağı çevreyi, bir anlamda ekonomik durumunu, ilişkide bulunacağı insanları da seçmiş olmaktadır.
Ergenlik başlarında, buluğdaki hızlı büyümenin getirmiş olduğu uyum güçlükleri gençlerde ortamdan uzaklaşma ve çevreyi değiştirme arzuları doğurmakta, macera hevesi, başka yerlerde olma, arzusu gibi istekler ergenlerin meslek seçiminde sağlıklı karar vermesini engellemektedir. Bu yüzden buluğ döneminde olanlar meslek seçimini sağlıklı yapamayabilir. Bu dönemde seçilen mesleklere buluğ meslekleri denmektedir. Bu meslekler gençlerin gözünde onların değişik çevrelerle yüzleştirecek, yeni bir yaşam biçimi verecek, bireyi yücelten mesleklerdir. Bu meslekler kaçış meslekleri olarak da adlandırılmaktadır. (Razon, 1988; 9)
Ergenler okul ve meslek seçiminde bilgilendirilmeye ve rehberlik yapılmaya ihtiyaç duyarlar. Onlara kendi ilgi, yetenek ve kişilikleri hakkında ve meslekler dünyası hakkında bilgi vermek daha sağlıklı kararlar almalarını kolaylaştırır.
Ankara da yapılan bir araştırmada lise 1. ve 3. sınıfındaki 64 öğrenciye grupla mesleki rehberlik uygulanmış ve sonuçta bunun öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine uygunmesleki tercihi yapmalarında etkili olduğu bulunmuştur.(Öncü, 1991)
İstanbul da yapılan başka bir araştırmada da liseye devam eden 20 erkek öğrenciye 8 hafta süreyle gurupla mesleki rehberlik programı uygulanmış ve sonuçta bu gruptakiler kontrol grubundakilere göre mesleki tercihlerinde tutarlılıklar göstermişler ve mesleki tercihlerine ilişkin bilgileri zenginleşmiştir. (Güney, 1982:65)
Ergenlerin mesleklere ait bakış açısının genişlemesi için bilmeleri gereken temel bilgiler arasında en önemlisi hangi faaliyetlerin meslek olarak tanmlanacağıdır.
Meslek Nedir?
Meslek bireyin yaşamını sürdürmesi için yaptığı iştir. Bir faaliyetin meslek olabilmesi için aşağıdaki özellikleri taşıması gerekir.

meslek devamlı olarak yapılan bir faliyettir.
meslek yapana maddi ve/ veya manevi doyum sağlar.
meslek belli bir eğitimi ve / veya tecrübeyi gerektirir.
meslek bireyin yapmakta haz duyduğu bir faaliyettir.
meslek belli bir dereceye kadar bilgi ve beceri ister.
meslek toplumca kabul gören ve ahlak ilkelerine göre yapılan bir faaliyettir. Her kazanç getiren iş meslek değildir. Bu bakımdan yasadışı işler meslek sayılamaz.
meslek belirli şartlarda ve belirli kurallara göre yapılan bir iştir ve toplumda meşru bir ihtiyaca cevap verir (Özcan, 1985: 3, Razon, 1988:11)