Sınıfın Öğretim Ortamı

Eğitim hizmetlerinin niteliğinin artırılabilmesi için yapılması gerekenlerden sınıf öğretim ortamının amaçları gerçekleştirebilecek bir şekilde düzenlenmesidir....

Kategori: Sınıf Yönetimi | Tarih: 2011-01-24 | Okunma: 7146 | Ekleyen: Serdal GÜR

Eğitim hizmetlerinin niteliğinin artırılabilmesi için yapılması gerekenlerden sınıf öğretim ortamının amaçları gerçekleştirebilecek bir şekilde düzenlenmesidir.

HEDEF DAVRANIŞININ BELİRLENMESİ

Hedef davranışlar, öğretim süreci sonunda öğrenenlerden gözlenmek istenen davranışladır.
Hedef davranışlar belirlenirken genelden özele bir şekilde sıralanır. Ülkenin hedefleri, okulun hedefleri, dersin hedefleri şeklinde bir sıra ile belirlenir.
Hedef davranışları belirlenirken bir de öğrencilerin gelişim düzeyleri ve hazır bulunuşluk düzeyleri mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Öğretmenler dersin hedef davranışlarını belirlenirken diğer öğretmenlerden de görüş alış verişinde bulunursa hedef davranışlara ulaşması kolaylaşır.

ÖĞRETİMİN UYGULANMASI

Öğretim öncesi uygulamalar ayrıntılı bir hazırlık gerektirir. Her derse, konuya ve de öğrencilerin özelliklerine göre farklılık gösterir.

Dikkat Çekme

Ders başlarken öğrenciler sınıfa girdikleri zaman derse konsantre olmayıp ilgilerini başka yönlere odaklayabilir. Öğretmen bu ilgileri derse çekmek için bazı şeyler yapabilir. Pencereyi açıp kapatabilir, alçak sesle konuşabilir vb. böylelikle dikkati derse çekebilir.
Ders içinde de öğrencilerin ilgileri başka yerler kayabilir. Bu ilgilerin başka yerlere kayabilir. Öğrencilerin dikkatini başka yerlere kaymasını önleyebilmek için öğretmen her zaman öğrenenlere soru sorabileceğini yada güncel bir soru sınıfa yönelterek sınıfın dikkatini toplayabilir.

Amaçları Açıklama

Belirsizlikler kaygıyı yaratır. Aşırı kaygı da öğrenmeyi etkiler niçin öğreniyoruz, neden öğreniyoruz, bu konuların bana ne yararı olacağı gibi oluşmaması ve de bunların cevaplarının yani amaçları somut bir şekilde verilirse, öğrenme daha kolay ve kalıcı olur.

Güdüleme

Amaçların açılanmasıyla yani konun somut yararları açıklandığı zaman doğal olarak güdüleme olur.
Güdüleme değişik şekillerde yapılabilir. Öğrenilecek konunun bir güncel sorunla ilişkilendirmek güdülenmeyi arttırabilir.
Başarısız olmaktan korkmamanın gerektiğini öğrenen insanlara söyleyerek güdülenme sağlanabilir. Böylelikle içekapanık ve de çekingen insanların güdülenmesi sağlanabilir. Başarılı olma güdüsü çok büyük bir güdüdür. Öğrenenlerin başarılı olamayacağını düşünmesi ve de cevapların yanlış olabileceği düşünmesi güdülenmeyi olumsuz etkiler. Öğretmen bunları anlayabilmeli yanlış cevaplarda �düşüncen doğru, soruyu yanlış anlamış olabilirsin� gibisinden sözler söyleyerek derse dikkatini sürekli bir şekilde tutmalıdır. Yanlış cevap veren öğrenenlere diğer arkadaşlarının gülmesi ya da alay etmesinde ise öğretmen �arkadaşınız cesaret etti, cesaretinden dolayı kutluyorum� gibi buna benzer ifadeler kullanarak cevaplayan öğrencinin kırılmasını önleyerek cesaretini arttırabilir, güdülenmeyi yükseltebilir ve güdülenmesini sürekli hale getirebilir.
Merakı arttırarak güdülenmeyi sürekli bir hale getirebilir. Örneğin televizyonda �az sonra� yada �reklamlardan sonra� gibi ifadeler izleyicinin meraklandırarak güdülenmeyi sürekli hale getirerek izlemesini sağlıyor, öğretmende öğrenenlerin merakını süreklilik sağlamayarak güdülenmesini arttırır.
Öğretmen öğrenenleri yarışma ortamına sokmadan güdülemelidir.
Ödülde güdülenmeyi olumlu yönde etkileyen bir faktördür.öğrenme ortamının özelliği de ısısı, ışığı, havası, temizliği vb. güdülenmeyi etkiler.

İçeriği Kazandırma

içerik amaçlar ve öğrencilerin hazıroluşluk düzeylerine uygun olarak planlı bir şekilde verilmelidir. İçerik öğrencilerin gereksinimlerini, ilgilerine uygun olmalıdır. Amaçlar farklılaştıkça içeriğin sunulması farklı yöntemlerle olur. Öğretim yöntemleri seçimini amaçların, dersin, konunun ve öğrencilerin özellikleri dikkate alınarak belirlenmelidir. Araştırmalarda anlatım yöntemi iyi bir yöntem olarak görülmemiş sadece kısa ve açıklamalarda anlatım yöntemi kullanılması gerektiğini söylemişlerdir.
Soru � yanıt yöntemi öğrencileri etkinliğe katmada görüşlerinin alınması da yararlıdır. Sorular düşünmeyi gerektirmeli bu nedenle soru sorulduktan bir süre sonra cevaplar alınmalıdır.
Öğretmen sınıfta bir yönetmen gibi olmalı nasıl ki bir filimde kurgu iyi olursa o film kaliteli olur, öğretmen sınıfta kurguyu iyi düzenlemeli ki öğrencilerin dikkatini derse sürekli olarak odaklayabilmeli. Kurgu dersteki konular arasında geçişlerde de yapılmalıdır.
Küçük gruplarla çalışma öğrenme şekillerinin en idealidir. Öğretmen burada bilgi deposu, denetleyici ve güdüleyici bir rol oynamalıdır.
Grup çalışmalarında amaçlara, konunun ve öğrenenlerin özelliğine göre bir grup tekniği seçmelidir. Grup oluşturulurken farklı özellikte olan insanları bir araya getirerek seçmelidir. Öğrencilerin sınıfta bir grubu olabilir fakat grup çalışmalarındaki bir amaçta sınıfın kaynaştırılması oluğu için değişik şekillerde gruplar oluşturulmalı, öğrenenlerin sık sık grup değiştirerek grup oluşturulmalı bu şekilde sınıfın kaynaşması gerçekleşebilir.
Öğretmen grup çalışmasını bölerek açıklamaya kalkışmalı açıklama gruplar çalışmaya başlamadan önce yapılmalıdır, eğer yapılacak bir durum olursa da bunu sessizce diğer grupların duyamayacağı bir şekilde yaparsa dikkati dağıtmaz.
Bir grup diğer grupları etkilememeli, yani gürültü, ses gibi unsurlar artınca diğer gruplara hissedilmeden öğretmen onları denetlemelidir.
Grup çalışması en sonunda denetlenmelidir. Bu sınıfa yönelik grupların bir sunum olabileceği gibi daha değişik bir şekilde olabilir.
Bazı öğrenciler de grupla çalışmak istemeyebilir, bireysel olarak çalışmak isteyebilir. Bunlara da bireysel çalışmalarına izin verilmelidir.
Öğretmen eleştirilere açık olmalı, vücut dilini iyi kullanırsa öğrenme daha iyi olur. Bu şekildeki öğretmen öğrencilerin dikkatini derse sürekli bir şekilde odaklayabilir.
Deney gerektiren derslerde deneyden önce amaç iyi açıklanmalı, öğrencilere önceden deney için hazırlık fırsatı verilmeli, deneyin basamakları ve işlemleri önceden bir plan şekilden öğrenenlere verilmelidir.

DÖNÜT ALMA � DÜZELTME

İçeriğin amaçlara götürücü şekilde kazandırılıp kazandırılmadığı ancak dönütlere bakarak anlaşılabilir. Amaçlara ulaşılamıyorsa düzeltme yapılır. Dönüt, sözlü ve yazılı sınavlarla, soru � cevap şeklinde alınabilir.
Sözlü sınavlarda doğru dönüt almada başarısız bir yöntemdir. Çünkü tahtaya kalkan bir öğrenen genel olarak çalışkandır fakat heyecandan dolayı yanlış yapabilir.
Yazılı sorularda ise soruların nedenleri verilerek cevaplandırılmalı, gerektiği zamanlarda bir ya da birkaç sınav kağıdı topluca değerlendirilmelidir. Sınav sonuçları öğretmen öğrenenlerle ilk karşılaştığı zaman öğrenenlere iletmelidir.
Soru � cevap ise dersin içinde konun doğru kavrandığını yani dönütün en kısa zamanda ve ideal olan dönüt tipidir.
Soru sınıfa yöneltilir bir süre beklenir bu süre öğrenenlerin soru üzerinde düşünmeleri içindir ve cevaplar alınır. Cevaplar alınırken her zaman bir kişiden yada birkaç kişiden alınmalı, içekapanık, çekingen kişileri cevaplamaları için öğretmen teşvik etmeli bunlar yanlış cevap verdikleri zaman soru açılarak yani cevaba ulaşmak için ipucu mahiyetindeki sorular yönelterek cevaplamasına yardımcı olmalı cevap aldıktan sonra �aferin, doğru� gibi cümleler söyleyerek bunlar cesaretlendirilmelidir. Cevap bir kez daha öğretmen yada öğrenciler tarafından tekrarlanmalı, özetlenmelidir.
Sorular açık olmalı, gelişim ve hazırbulunuşluk düzeyine uygun olmalıdır, öğrencilerin cesaretleri arttıracak bir şekilde olmalıdır.
Beceri durumunda olan konular önce öğretmen yaparak göstermeli daha sonra öğrencilerden bir veya birkaç kişiye tekrarlatılmalıdır.

ÖZETLEME DEĞERLENDİRME

Özet konunun sonunda öğretmen yada öğrenciler ve ya her ikisi tarafından konunun özetlemesidir. Özetleme konunun kritik yönleri vurgulanmalıdır.
Değerlendirmede ise amaçlar doğrultusunda içeriğin ne kadar kazandırılıp kazandırılmadığını anlamak için konunun sonunda soru � cevap, küçük test yada sınav yaparak anlayabiliriz.
Sorular tuzak sorular olmamalı, adil olmalıdır, böyle olmasa öğretmen inandırıcılığını kaybeder böylelikle öğrencilerin öğretmene karşı güvenleri azalır.
Değerlendirme amacı dönüt almak ve düzeltmektir. Bunun için her değerlendirmeden sonra düzeltme yapılmalıdır.

PEKİŞTİRME

Öğrenmenin kalıcı olabilmesi için pekiştirilmesi gerekir.
Ödev pekiştirme yöntemlerinden biridir. Ödev yıllık olabileceği gibi aylık, haftalık ve günlük olabilir. Fakat pekiştireç en kısa zamanda verilmelidir ki öğrenme kalıcı olabilsin. Ödev verilirken öğrencinin gelişim özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır. Ödevlerin notla değerlendirilirse daha güdüleyici ve de daha pekiştirilmiş olur.